आउने भयन मासु काठमाडौंमा

गढीमाई मेलामा काटिएका राँगा लैजान आएका ठेकेदारलाई अवरोध गर्दे यस क्षेत्रका कतिपय दलीत समूदायले बलीको मासु घर-घर लगेका छन्।

मंगलबार झण्डै बिस हजार राँगा बली दिइएको बधस्थलमा वारा, पर्सा , रौतहट तथा भारतबाट समेत आएका उनीहरुले मासु आफै खाने भन्दै राँगाको मासु उठाउन रोक लगाएपछि ठेकेदार र मेला समीतीबीच विवाद सुरु भएको छ। यसबाट राजधानी आउने भनिएको मासु नआउने भएको छ।

मेला समतीले स्थानीय ठेकेदारलाई प्रति गोटा ५ सय १० रुपैयाका दरले काटिएको राँगा लैजाने अनुमती दिएको थियो। यस बापत ठेकेदारले ५१ लाख रुपैया धरौटी समेत बुझाएका थिए। 'अचानक मंगलबार राती यस क्षेत्रका दलीतहरु जम्मा भएर राँगा लैजान दिएनन् ', ठेकेदार नरेन्द्र साह भन्छन् -' यसबाट हामीलाई लाखौ रुपैया घाटा लागेको छ।'


काटिएका राँगा राजधानी लगायतका विभिन्न सहरमा लैजानका लागी ठेकेदारले मंगलबार राती ७० वटा ट्रक समेत ल्याएका थिए। यस बाहेक राँगाको छाला निकालेर मासु तयार गर्नका लागी ५ सय भन्दा बढी मजदुर देशका विभिन्न भागबाट जम्मा गरेर ल्याएको साहले सुनाए। 'बधस्थलमा रहेका ७५ प्रतिसत भन्दा बढी राँगाको शरिर उनीहरुले उठाएर लगिसके ', साह थप्छन् - 'भारतबाट समेत विभिन्न दलित समुदायका व्यक्ति आएर मासु उठाएर लगेका छन्। राँगा उठाउन ल्याएका ट्रकमा तोडफोड समेत भएको छ। जसका कारण बुधबार विहान सम्म बधस्थलमा तनाव रहेको थियो। ठेकेदार साहले आफुहरुले क्षतिपूर्तीको लागी समतीमा निवेदन दिएको बताउँछन्।
यता दलितभने सदीयौ देखी आफुले खादै आएको बलीको मासु अहिले एकाएक ठेक्कामा दिएकाले जवरजस्ती लैजान परेको सुनाउछन्। मासुकै लागी भनेर कतिपय दलीतले मंगलबार दिनभरी राँगा काटेको बताए। 'हामीले सधै बलीको मासु खादै आएका छौ ', हरपुरका शिबलाल हरिजनले भने -'त्यसैले हामीले अहिले पनि बधस्थलबाट मासु उठाएर लग्यौ।' दलित समुदायले मासु लैजानु अघि ठेकेदार पक्षका मजदुरले अधिकांसको छाला निकालीसकेका छन्। यस अघिको बलीमा छालाको मात्र ठे्क्का लाग्ने गरेको थियो। मासु दलीत समुलायले खादै आएका थिए।

यता मेला समतीले भने दलीत समुदायले आफुहरुले सिनो बहिस्कार गरेको भन्दै आएका कारण मासु ठेक्कामा लगाएको दावी गरेको छ। 'त्यैपनि हामीले कुरा मिलाउदै थियौ ', बली व्यवस्थापन समितीका उपाध्यक्ष धेनुकप्रसाद चौरासीयाले भने -'ठेकेदार पक्षले मासु विग्रने भयो भन्दै उठाउन मानेन।'